OSI Modeli ve Ağ Katmanları

Adı : OSI Modeli ve Ağ Katmanları

OSI Modeli ve Ağ Katmanları

OSI (Açık Sistemler Arası İletişim) modeli, ağ iletişimi için standart bir referans modelidir. Bu model, ağdaki iletişim işlemlerinin sırayla hangi adımlardan geçtiğini açıklar ve ağdaki her bir bileşenin işlevlerini tanımlar. Bu yazıda, OSI modelini ve ağ katmanlarını daha ayrıntılı olarak tartışacağız.

OSI Modeli

OSI modeli, ağ iletişiminin yedi katmandan oluştuğunu tanımlar. Her katman, ağdaki bir dizi işlevi yerine getirir ve altındaki katmana hizmet verir. Her katman, yukarıdaki katmanlarla konuşmak için standart bir arabirim sağlar ve alttaki katmanlarla konuşmak için standart bir protokol kullanır. OSI modeli katmanları aşağıdaki gibidir:

1. Fiziksel Katman: Bu katman, verilerin ağda nasıl taşınacağının belirlendiği katmandır. Bu katman, verilerin kablolama, adaptörler, kontrolörler vb. iletişim cihazları aracılığıyla aktarılmasından sorumludur.

2. Veri Bağlantı Katmanı: Bu katman, verilerin neredeyse fark edilmeden ağda nasıl taşınacağını belirler. Bu katmanda, veriler birçok farklı medya türünde (örneğin bakır veya optik fiber) taşınabilir.

3. Ağ Katmanı: Bu katman, verilerin ağda nasıl yönlendirileceğini belirler. Bu katman, bağlantısız ve bağlantılı ağlarda yönlendirme ve rota belirleme işlemlerini gerçekleştirir. IP (İnternet Protokolü) bu katmanda kullanılır.

4. Taşıma Katmanı: Bu katmanda, verilerin paketlenmesi ve hedefe teslim edilmesi sağlanır. Bu katmanda, TCP (Aktarım Kontrol Protokolü) ve UDP (Bağlantısız Veri Paketi Protokolü) protokolleri kullanılır.

5. Oturum Katmanı: Bu katman, çeşitli ağ kaynakları arasında iletişim kurulmasına olanak tanır. Örneğin, bir kullanıcının bilgisayarında çalışan bir uygulama, Sunucudaki aynı uygulama üzerinden bir veri tabanına bağlanabilir.

6. Sunum Katmanı: Bu katman, veri formatlama, şifreleme ve sıkıştırma işlevlerini sağlar. Bu katmanın temel işlevi verilerin alıcının anlayabileceği bir formatta sunulmasını sağlamaktır. Örneğin, JPEG ve MP3 gibi ses ve görüntü biçimleri de bu katmanda kullanılır.

7. Uygulama Katmanı: Bu katman, kullanıcı programlarına doğrudan hizmet verir. Örneğin, e-posta, dosya sunucusu ve web sunucusu uygulamaları bu katmanda yer alır.

Ağ Katmanları

Ağ katmanları, bir ağdaki veri akışlarını tanımlayan ve farklı bileşenlere farklı görevler veren bir dizi katmandır. Ağ katmanları şunlardır:

1. WAN (Geniş Alan Ağı) Katmanı: Bu katman, birkaç farklı şehirde bulunan ağ segmentlerinin birbirine bağlanmasından sorumludur. Genellikle bir İnternet Servis Sağlayıcı (İSS) aracılığıyla sağlanabilir.

2. MAN (Metropol Alan Ağı) Katmanı: Bu katman, birkaç binadan oluşan bir ağda veri akışını yönetir. Bir anahtar aracılığıyla ağın segmentleri birbirine bağlanabilir.

3. LAN (Yerel Alan Ağı) Katmanı: Bu katman, bir bilgisayarda veya bir ofiste yer alan bir ağda veri akışını yönetir. Bir Ethernet anahtar veya kablosuz erişim noktası aracılığıyla bağlanabilir.

4. SAN (Depolama Alanı Ağı) Katmanı: Bu katman, veri depolama araçlarına ve bilgi işlem sistemlerine veri erişimi ve paylaşımını sağlar.

Örnekler

OSI modeli, ağların herhangi bir türünü incelemek için kullanılabilir. Örneğin, bir şirketin merkezi ofisinde bir ağ oluşturmak için kullanılabilir. LAN katmanı, çalışanların bilgisayarlarını birbirine bağlar ve erişim noktaları veya anahtarlar, ağın tüm bölümlerinin birbirine bağlanmasını sağlar. WAN katmanı, şirketin farklı ofislerini birbirine bağlar.

Başka bir örnek, İnternet veya daha geniş WAN'lar gibi daha büyük ağlardır. WAN katmanı burada kullanılır ve veriler birden fazla LAN ve WAN katmanı arasında yönlendirilir. İnternet bağlantısı (DSL, kablo modem veya sabit hat) farklı WAN katmanları arasında bağlantı sağlar.

Sık Sorulan Sorular

1- OSI modeli ne zaman ortaya çıktı?

OSI modeli 1984 yılında Uluslararası Telekomünikasyon Birliği (ITU-T) tarafından daha sonra ISO tarafından standartlaştırıldı.

2- OSI modeli neden önemlidir?

OSI modeli, bir ağın farklı bileşenleri arasındaki iletişimi ve veri akışını açıklayarak, ağ tasarımı, problemlerin tespiti ve sorun giderme konularında yol gösterir.

3- OSI modelindeki farklı katmanlar arasında nasıl iletişim sağlanır?

OSI modelindeki katmanlar arasındaki iletişim, her bir katmanın belirli bir protokolü kullanmasıyla sağlanır.

4- OSI modeli hangi protokolü kullanır?

OSI modeli, farklı katmanlarda farklı protokoller kullanır. Örneğin, Taşıma Katmanı TCP veya UDP protokolünü kullanırken, IP Katmanı IP protokolünü kullanır."